protez bacak rehabilitasyonu

Bacak (Alt Uzuv) Amputasyonu Tedavisi (Rehabilitasyonu)

Bacak amputasyonları çeşitli sebeplerden ve çeşitli seviyelerden olabilmektedir. Bacak Amputasyon Tedavi (rehabilitasyon) programı ve protez uygulaması da bu durumlara bağlı olarak değişebilmektedir.

Sebepler

  • Enfeksiyon
  • Kötü huylu tümör
  • Periferik arter hastalığı (dolaşım bozukluğu)
  • Ciddi travmatik durumlar (İş kazası, trafik kazası, deprem)
  • İyileşmeyen veya enfekte yaralara neden olan diyabet
  • Sinir yaralanmaları
  • Konjenital anomaliler (doğuştan kaynaklı)

Seviyeleri sıraladığımızda

  • Kısmi (Parsiyel) Ayak Amputasyonları
  • Syme 
  • Transtibial (Diz Altı)
  • Diz Dezartikülasyon (Diz Eklemi)
  • Transfemoral (Diz Üstü)
  • Kalça Dezartikülasyon (Kalça Eklemi)
  • Kısmi (Parsiyel) Ayak Amputasyonları

Ayak başparmak veya parmak amputasyonları, rey rezeksiyonları ve transmetatars amputasyonları ile Chopart ve LisFranc seviyelerinde cerrahi dezartikülasyonlar yer alır.

Seviye yükseldikçe fonksiyonel kayıp artar ve günlük yaşama katılım zorlaşır. Diğer parmaklara kıyasla ayak başparmak amputasyonlarında yürüyüş aktivitesi oldukça zorlaşır, itme fazı ve denge etkileneceği için yürüyüşün dengesi ve fonksiyonelliği azalır.

Rehabilitasyon

Öncelikle bacak amputasyon rehabilitasyonun amacı denge kazanımı ve ağırlık aktarımını sağlamak olacak. Kişiye protez uygulaması yapılmadan önce güdük (kalan uzuv) rehabilitasyonu uygulanarak güdükteki hassasiyeti azaltma ve kalan diğer kısımların hareketliliği sağlanarak dolaşımı arttırma sağlanmış olur.

Protez kullanmaya başladıktan sonra adaptasyon ve günlük yaşama uygun fonksiyonellik kazanılmaya çalışılır. Protezin güdük ile uyumu için çeşitli ağırlık aktarma egzersizleri fizyoterapist tarafından hastaya öğretilir. Denge ve proprioseptif egzersizler programa eklenir. Güdük kaslarının güçlendirilmesi, eklem hareketlerinin korunması çalışılır. Günlük yaşam aktiviteleri protez ile çalışılır. Hastayı fonksiyonel olarak üst seviyeye çıkarmaya çalışılır.

fizyoterapist murat yakar
Fzt. Murat Yakar