Ortez, vücutta destek sağlamak, hareketi kontrol etmek, deformiteleri düzeltmek veya ağrıyı azaltmak amacıyla kullanılan bir medikal cihaz veya aparatıdır. Ortezler, genellikle ayak, bacak, kol, el, omurga veya boyun gibi vücut bölgelerinde kullanılır.
Ortezler, bireylerin yaşam kalitesini artırmak ve fonksiyonel bağımsızlıklarını korumak için tasarlanır. Bir ortez, bireyin ihtiyaçlarına ve spesifik durumuna bağlı olarak farklı malzemelerden (plastik, metal, kauçuk vb.) ve tasarımlardan oluşabilir.
Ortezlerin bazı yaygın kullanım alanları şunlardır:
1. Ekstremite Ortezleri: Ayak bileği, diz, kalça, el bileği, dirsek veya omuz gibi ekstremite bölgelerinde kullanılan ortezlerdir. Örneğin, ayak bileği burkulması sonrasında kullanılan ayak bileği destekleri veya diz osteoartriti olan bir bireyin diz eklemine destek sağlamak amacıyla kullanılan diz ortezleri.
2. Omurga Ortezleri: Sırt veya bel bölgesindeki omurga problemleri için kullanılan ortezlerdir. Örneğin, skolyoz (omurga eğriliği) durumunda kullanılan omurga korsesi veya bel fıtığı olan bir bireyin beline destek sağlamak amacıyla kullanılan bel kuşakları.
3. El Ortezleri: El ve bilek problemleri için kullanılan ortezlerdir. Örneğin, karpal tünel sendromu olan bir bireyin el bileğine destek sağlamak amacıyla kullanılan el bileği splintleri veya felç sonrası el hareketlerini desteklemek için kullanılan el atelleri.
4. Pediyatrik Ortezler: Çocuklarda kullanılan ortezlerdir. Örneğin, çocuklarda görülen yürüme problemleri için kullanılan ayak bileği destekleri veya omurga deformitelerinin düzeltilmesi için kullanılan korse ve plakalar.
Ortezler, bir sağlık profesyoneli tarafından bireyin ihtiyaçlarına ve sağlık durumuna uygun olarak değerlendirilir ve özel olarak tasarlanır. Bireylerin fonksiyonel hareketliliklerini artırırken ağrıyı azaltma, deformiteyi düzeltme veya koruma sağlama gibi amaçlarla kullanılır. Her bireye özel olarak tasarlandığından, doğru kullanım ve takip eden düzenli kontroller önemlidir.
Kas iskelet sistemini destekler ve korurlar. Ortez ve destekler, kas iskelet sisteminde oluşan rahatsızlıklar ve yaralanmalarda doktorlar tarafından reçete edilen ve iyileşme sürecine katkıda bulunan medikal cihazlardır. Amaç, insanların mobilitesini artırmaya yardım etmektir. Ortezler, vücudun etkilenen bölgelerini stabilize etmek, hareketsiz kılmak ve rahatlatmak veya fizyolojik olarak doğru bir şekle getirme amacıyla kullanılırlar.